Xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP là xét nghiệm máu để đo nồng độ AFP ở người lớn. Chất chỉ điểm khối u là những chất do tế bào ung thư hoặc tế bào bình thường tạo ra để phản ứng với bệnh ung thư trong cơ thể. Mức AFP cao có thể là dấu hiệu của ung thư gan hoặc ung thư buồng trứng hoặc tinh hoàn, cũng như các bệnh gan không phải ung thư như xơ gan và viêm gan.
Mức AFP cao không phải lúc nào cũng có nghĩa là ung thư và mức bình thường không phải lúc nào cũng loại trừ ung thư. Vì vậy, xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP thường không được sử dụng để sàng lọc hoặc chẩn đoán ung thư. Nhưng nó có thể giúp chẩn đoán ung thư khi được sử dụng với các xét nghiệm khác. Xét nghiệm cũng có thể được sử dụng để giúp theo dõi hiệu quả của việc điều trị ung thư và xem liệu bệnh ung thư có tái phát sau khi kết thúc điều trị hay không.
Xét nghiệm này được dùng để làm gì?
Xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP có thể được sử dụng để:
- Giúp xác nhận hoặc loại trừ chẩn đoán ung thư gan hoặc ung thư buồng trứng hoặc tinh hoàn.
- Theo dõi điều trị ung thư. Mức AFP thường tăng lên nếu ung thư đang lan rộng và giảm xuống khi điều trị có kết quả.
- Xem liệu ung thư có tái phát sau khi điều trị hay không.
- Theo dõi sức khỏe của những người bị xơ gan hoặc viêm gan.
Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan, xét nghiệm này cũng có thể được sử dụng để giúp tìm ra phương pháp điều trị tốt nhất cho bạn. Một số loại ung thư gan liên quan đến nồng độ AFP cao có thể được điều trị bằng liệu pháp nhắm trúng đích. Liệu pháp nhắm trúng đích sử dụng thuốc hoặc các chất khác tấn công các tế bào ung thư cụ thể mà ít gây hại hơn cho các tế bào bình thường. Liệu pháp này có thể hiệu quả hơn và ít gây ra tác dụng phụ hơn so với hóa trị liệu truyền thống.
Ai cần xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP?
Bạn có thể cần xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP nếu khám sức khỏe và / hoặc các xét nghiệm khác cho thấy có khả năng bạn bị ung thư gan hoặc ung thư buồng trứng hoặc tinh hoàn. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm AFP để giúp xác nhận hoặc loại trừ kết quả của các xét nghiệm khác.
Nguồn ảnh neolife.com.tr
Bạn cũng có thể cần xét nghiệm này nếu bạn hiện đang được điều trị một trong những bệnh ung thư này, hoặc điều trị gần đây. Xét nghiệm có thể giúp bác sĩ xem liệu phương pháp điều trị của bạn có hiệu quả hay không hoặc liệu bệnh ung thư của bạn có tái phát sau khi điều trị hay không.
Ngoài ra, bạn có thể cần xét nghiệm này nếu bạn bị bệnh gan không phải ung thư. Một số bệnh về gan có thể khiến bạn có nguy cơ cao bị ung thư gan.
Quy trình xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP?
Nhân viên y tế sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch trên cánh tay của bạn bằng một cây kim nhỏ. Sau khi kim được đâm vào, một lượng máu nhỏ sẽ được thu thập vào ống nghiệm. Bạn có thể cảm thấy hơi châm chích khi kim đi vào hoặc đi ra. Quá trình này thường mất ít hơn năm phút.
Cần phải làm gì để chuẩn bị cho xét nghiệm không?
Bạn không cần bất kỳ sự chuẩn bị đặc biệt nào cho xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP.
Có bất kỳ rủi ro nào đối với xét nghiệm không?
Có rất ít rủi ro khi xét nghiệm máu. Bạn có thể bị đau nhẹ hoặc bầm tím tại chỗ kim tiêm được đưa vào, nhưng hầu hết các triệu chứng sẽ nhanh chóng biến mất.
Ý nghĩa kết quả
Nếu kết quả của bạn cho thấy mức AFP cao, nó có thể xác nhận chẩn đoán ung thư gan, hoặc ung thư buồng trứng hoặc tinh hoàn. Đôi khi, mức AFP cao có thể là dấu hiệu của các bệnh ung thư khác, bao gồm bệnh Hodgkin và ung thư hạch, hoặc các bệnh lý gan không phải ung thư.
Nếu bạn đang được điều trị ung thư, bạn có thể được xét nghiệm nhiều lần trong suốt quá trình điều trị. Sau khi xét nghiệm lặp lại, kết quả của bạn có thể là:
- Mức AFP đang tăng lên. Điều này có thể có nghĩa là bệnh ung thư của bạn đang lan rộng và / hoặc việc điều trị của bạn không hiệu quả.
- Mức AFP của bạn đang giảm. Điều này có thể có nghĩa là phương pháp điều trị của bạn đang có tác động tốt.
- Mức AFP của bạn không tăng hoặc giảm. Điều này có thể có nghĩa là bệnh của bạn đã ổn định.
- Mức AFP của bạn giảm, nhưng sau đó tăng lên. Điều này có thể có nghĩa là ung thư của bạn đã tái phát sau khi bạn đã được điều trị.
Điều cần biết khác
Bạn có thể đã nghe nói về một loại xét nghiệm AFP khác được thực hiện cho một số phụ nữ mang thai. Mặc dù nó cũng đo nồng độ AFP trong máu, nhưng xét nghiệm này không được sử dụng giống như xét nghiệm chất chỉ điểm khối u AFP. Nó được sử dụng để kiểm tra nguy cơ mắc một số dị tật bẩm sinh và không liên quan gì đến ung thư hoặc bệnh gan.
